Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Elblągu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Koronowski

Protokolant: stażysta Justyna Sobiech

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2014r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Spółki z o.o. w O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 12 lutego 2013r. znak: (...)

z udziałem zainteresowanego L. K.

o podstawę wymiaru składek

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż nie zachodziły podstawy do jej wydania.

Sygn. akt IV U 1277/13

UZASADNIENIE

(...) Spółka z o.o. w O. wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. nr (...) z dnia 12 lutego 2013r., znak (...)- (...), ustalającej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne ubezpieczonego L. K., podlegającego ubezpieczeniom jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością u skarżącej jako płatnika składek w okresach wskazanych w zaskarżonej decyzji, tj. od 2008-04 do 2012-10. Skarżąca zarzucała organowi rentowemu naruszenie szeregu przepisów proceduralnych, zaś co do podstawy materialnoprawnej odwołania uwypukliła po pierwsze ustalenie podstawy wymiaru składek wyższej od zadeklarowanej kwoty i po drugie skierowanie decyzji do podmiotu niebędącego płatnikiem składek, gdyż wedle skarżącej powinien nim być zainteresowany L. K.. Zaznaczono ponadto, że od dnia 7 września 2012r. L. K. przestał być jednoosobowym wspólnikiem skarżącej, gdyż darował część swoich udziałów żonie E. K. i synowi Ł. K., przy czym nie zostali oni ujawnieni jako wspólnicy w Krajowym Rejestrze Sądowym, gdyż nie posiadają co najmniej 10% udziałów w skarżącej Spółce.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy domagał się jego oddalenia na koszt skarżącej, powołując się na przepisy ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2013r. poz. 1442 ze zmianami, powoływanej dalej jako ustawa systemowa). Twierdzono w szczególności, że płatnikiem składek jest skarżąca Spółka jako jednostka organizacyjna pozostająca z jednoosobowym wspólnikiem w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie go ubezpieczeniami społecznymi. Wedle ustaleń organu rentowego L. K. był jednoosobowym wspólnikiem płatnika składek do dnia 14 października 2012r. Z uwagi na to, że decyzją Nr (...) z dnia 12 lutego 2013r. ustalono podleganie zainteresowanego L. K. w spornym okresie ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowego u skarżącej, pozwany wniósł o zawieszenie postępowania do czasu rozpoznania odwołania Spółki od tamtej decyzji.

Postanowieniem z dnia 3 lipca 2013r. postępowanie zawieszono zgodnie z wnioskiem pozwanego. Z koeli postanowieniem z dnia 16 stycznia 2014r. postępowanie podjęto, wobec prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie IV U 1266/13 tutejszego Sądu Okręgowego, prowadzonej z odwołania od wspomnianej decyzji Nr (...) z dnia 12 lutego 2013r. Po podjęciu postępowania strony nie zajęły stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie, gdyż decyzja została skierowana do osoby, która nie jest płatnikiem przedmiotowych składek, w konsekwencji czego nie było podstawy do twierdzenia, że zainteresowany L. K. podlegał ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu u płatnika składek – skarżącej Spółki.

Okoliczność ta została rozstrzygnięta w sprawie IV U 1266/13, która toczyła się między tymi samymi stronami i w której wyrokiem z dnia 4 września 2013r. zmieniono powołaną wyżej decyzję Nr (...) z dnia 12 lutego 2013r. przez ustalenie, że L. K. jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością u płatnika (...) Spółki z o.o. w O. nie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu wypadkowemu. Wyrok ten uprawomocnił się z dniem 11 października 2013r. Jak wyjaśniono w uzasadnieniu wyroku, bezspornie zainteresowany L. K. był jedynym wspólnikiem skarżącej spółki co najmniej w okresie od dnia 30 kwietnia 2008r. do dnia 7 września 2012r. Jak wynika z art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej, osoby takie uważane są za osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, podlegające obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z czym wiąże się ponadto po pierwsze podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 ustawy systemowej) i ewentualnie podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (art. 11 ust. 2 ustawy systemowej). W decyzji nr (...) określono, że zainteresowany podlega wskazanym ubezpieczeniom u płatnika składek, którym jest skarżąca spółka. W ocenie Sądu pogląd, że spółka jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne swojego jedynego wspólnika, był chybiony, gdyż nie znajdował oparcia w przepisach ustawy systemowej. Zagadnienie to zostało omówione szczegółowo w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 sierpnia 2012r. w sprawie III AUa 1554/11, w którym wyjaśniono, że fakt, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych dopuszczał (przy braku ku temu podstaw prawnych) w okresie do końca 2008r. możliwość opłacania i rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. której jest on wspólnikiem, nie może prowadzić do pominięcia bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy systemowej. Nawet zresztą według organu rentowego w tamtej sprawie zasadne było przyjęcie, że od dnia 1 stycznia 2009r. płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wspólników wyżej wymienionych spółek mogą być tylko i wyłącznie oni sami. Sąd Okręgowy w pełni zaaprobował stanowisko wyrażone w powołanym wyroku. Nie było i nie ma w ustawie systemowej przepisu, który pozwalałby uznać jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością za płatnika składek na ubezpieczenia społeczne jedynego wspólnika takiej spółki, gdyż nie wynika to z definicji legalnej płatnika składek, zawartej w art. 4 pkt 2 ustawy systemowej. Niezmiennie natomiast ustawa systemowa stanowi w art. 4 pkt 2 ppkt d, że płatnikiem składek jest m.in. ubezpieczony zobowiązany do opłacenia składek na własne ubezpieczenia społeczne. Nie miało więc podstaw zawarte w stanowisku pozwanego w sprawie IV U 1266/13 odwołanie do ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, skoro art. 8 ust. 6 ustawy systemowej, definiujący na potrzeby tej ustawy osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, do przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych odsyła tylko w stosunku do osób prowadzących stricte taką właśnie działalność (art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej), którego to odesłania nie zawiera art. 8 ust. 6 pkt 4 tej ustawy, odnoszący się do wspólnika m.in. jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przedstawiony wyrok wiąże Sąd również przy rozpoznaniu niniejszej sprawy, co wynika z art. 365§1 kpc. Skoro wobec tego decyzja Nr (...) została zmieniona ze skutkiem ex tunc w sposób wyłączający możliwość objęcia zainteresowanego L. K. ubezpieczeniami społecznymi na warunkach stwierdzonych w tamtej decyzji, okazuje się, że odpadła tym samym podstawa do wydania będącej przedmiotem niniejszego procesu decyzji Nr (...). Konsekwencją tego jest po pierwsze brak potrzeby ustosunkowywania się do zarzutów skarżącej i argumentacji pozwanego, a po drugie konieczność zmiany zaskarżonej decyzji Nr (...) na podstawie art. 477 ¹⁴§2 kpc przez stwierdzenie, że nie zachodziły podstawy do jej wydania. Należy podkreślić, że rozstrzygnięcie odnośnie zaskarżonej decyzji nie ma charakteru kasatoryjnego, gdyż nie stanowi niemającego w obecnym stanie prawnym podstawy prawnej uchylenia zaskarżonej decyzji i przekazania sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania, a merytorycznie kończy postępowanie co do podstawy wymiaru składek, które miały być skutkiem podlegania L. K. ubezpieczeniu u płatnika składek – skarżącej Spółki. Rozstrzygnięcie to nie wyłącza natomiast w żaden sposób możliwości ustalenia przez organ rentowy podstawy wymiaru składek przy ewentualnym przyjęciu, że płatnikiem składek był sam L. K..